• Te encuentras en Inicio

Historia en Mapudungun

Huechuraba ñy Nütram Mapudugunmeu Feipi, Cheu Tañy Wefken Rag) Tü-uküley Pikunpüle Santiagomeu

Huechuraba ñy Nütram Mapudugunmeu Feipi, Cheu Tañy Wefken Rag) Tü-uküley Pikunpüle Santiagomeu. Tüfachi Mapu Pey Chumgechi Ñy Akun Kake Tripache Siglo Marry Kayumeu, Konpalu Tüfachi Nag Mapumeu Kiñeukülelu Winkilmeu Pikunmapupüle Santiagomeu.

Chi Pu Wünenkeche Anügpaulu Tüfachi Mapumeu Pu Indios Yanakonas Pigefuy, Konchali Pigefuy Tüfachi Nagmapu Kuifi.

1541 Meu Akuy Pedro de Valdivia, Katrürupay Huechuraba Mapupüle Fi Powi Fachantü Santiago Pigelu. Wünen Cheu Tañy Powün Santiago Pikumpüle, Witunko Huechurag Pigey, Welu el Salto Püle Küpalu feipigefuy.

Pedro de Valdivia Wül-lu Mapu Elkünuy tañy kidugial Huechuraba, Pikunleufu Püle Mülelu Fachantü ta Lig Winkul Pigelu.

Rupachike Tripantu, Chi Kom Mapu Mülelu Pikunpüle Cheu Ta Müley Chi Mapocho Pigechi Leufu. Kom Ga Apolgui Tukukan Fi Ka Kullinmeu tañy Santiago Warrya ñy llaguelgial. Deu Ragiñ Rupachi Siglo, chi Warrya Apoy Industriameu Inal Leufu Püle Mapocho Pigelu, Inal Linea Ferrea ka Püle Tü-ulú Santiago Valparaisoyegu, Pikunleufupüle Witrampürramguey Ruka, Cheu Ga Tremi Chi Warrya Conchalí ka Independenciayegu, Fy Deunoluam chi Tremün Mületuy Itrofillke Warrya Pikunpüle Santiagomeu.

Kechu Marry Konchi Tripantumeu Huechuraba Kamapulekefui Warryameu, Fi Powal Santiagomeu Felekefuy Tañy Rumial el Salto, Recoleta, Fi Independencia Püle, fi La Piramide ñy Rüpü Püle Pepi Pougekefuy Puel Mapu Püle.

1990,1997 Tripantumeu Tremi Epu Rupachike Warrya, Kiñe Industriaguey Cheuga Müley el Rosal Fi Ka Chi Warrya Empresarial Piguelu, Welu Kañelúga Rukagial Encenada Witrunko el Carmen. Feichike Tripantumeu Kimgey Itrofillke Tremün Lafken Mapu Püle Chi Warryameu. Kom Feichike Dugumeu Kimguey ta Chumgen Huechuraba Fachantü Antümeu, Welu Petu Müley Alün Mapu Ta Deumagial Warrya.

1862Meu José Joaquín Pérez Ñidolkülelu Wirryntukugey Kiñe Decreto Supremo Cheuga Wüdalgi Kom Ñy Política Chi Santiago Warrya, Cheu ga Deumagey Küla Marry Sub Delegaciones,Cheuga Ka Wüdalgey Kiñe Pataka Kechu Marry Purra Distrito. Kiñechi Sub Delegaciones Marry Reglegelú, Huechuraba Pigey.

Akulu Tüfachike Pataka Tripantu We Deumagetuy Feichike Wüdaluwün, Fi Elkünugey Cheu Tañy Powal chi Pu Subdelegaciones Santiago Lof Meu, Cheuga Rakigey Epu Marry Meli Subdelegacion, Huechuraba, Kayu Konchi Lof Ta Recoleta.

Feimuga Ñidolkülelu Carlos Ibañes Del Campo, Diciembre Küyenmeu, Kiñe Warranka Ailla Pataka Epu Marry Regle (1927) Deumageyga Conchalí Pijgechi Lof, Cheuga Ka Konümgey Kiduyegün Tañy Lofmeu Chi Subdelegación Huechuraba.

Marzo Küyenmeu 1981, Chi D.F.L.Nº 1-3.260 Deumagey Huechuraba. Weluga Epu Konchi Antü, Julio Ñy Küyenmeu de 1991, Patricio Aylwin Ñidolkülelu, Wirryntukugey Amul Dugulwemeu Chi D.F.L Nº 35-18.992 Cheuga Elkünugey Chi Constitución Fi Anümgey Municipalidad de Huechuraba.

Marry Epu Konchi Antü Purra Konchi Küyenmeu 1991 chi Tripantu, Patricio Aylwin Ñidolkülelu Üytui Kiñe Wünen Alcalde Chi Municipalidad Meu (Decreto Ministerio del Interior Nº 760), Feichi Üy Nagüi Sofia Prats Cuthbert. Epu Chi Antü Regle Konchi Kúyenmeu 1991 Tripantumeu Uytugey chi Constitución Fi Elkünugey Chi Municipalidad de Huechuraba.